بهایی پژوهی (جلد پانزدهم): بشارت موهوم: جستاری در باب تجلیل بهاییان از شیخ احسایی و سید رشتی

کتاب بشارت موهوم پانزدهمین جلد از مجموعه کتاب های بهایی پژوهی است که در باب تجلیل بهائیان از شیخ احسائی و سید رشتی به رشته تحریر درآمده است.
با نگاهی به آثار رهبران بهائی، به روشنی، می توان پی برد که ایشان در میان عالمان شیعی، برای شیخ احمد احسایی و سید کاظم رشتی احترام بسیاری قائل اند. آن ها در میان علمای شیعه، این دو فرد را واصل به حقیقت دانسته اند و معتقدند که ایشان چون دیگران اسیر اوهام نبوده اند.
1. بهاءالله در ایقان از این دو عالم شیعی، به نورین نیرین (= دو نور درخشان) و انسان کامل تعبیر می‌کند. وی ابتدا ادعا می‌کند که پیش از ظهور هر نبی، ستاره‌ای در آسمان معنی ظاهر می‌شود که اهل زمین را به آمدن آن پیامبر بشارت می‌دهد. او می‌گوید:

در آسمان، نجمی بر حسب ظاهر پیدا می‌شود که مبشر است خلق سماوات را به ظهور آن نیر اعظم. و همچنین در آسمان معنی، نجمی ظاهر می‌شود که مبشر است اهل ارض را به آن فجر اقوم اکرم. و این دو علامت در سماء ظاهره و سماء باطنه قبل از ظهور هر نبی ظاهر گشته.

سپس مدعی می‌شود که نجم آسمان معنا برای تبشیر اهل زمین به سیدباب، شیخ احمد و سیدکاظم بوده‌اند:

همچنین در ارض هم نورین نیرین، احمد و کاظم، قدس الله تربتهما.

پس از این نیز ادعا می‌کند که مقصود از ظهور ستارهٔ آسمان معنا «ظهور انسان کامل است قبل از هر ظهور برای تربیت و استعداد عباد از برای لقای آن شمس هویه و قمر احدیه». با این بیان، روشن است که او شیخ احمد احسایی و سیدکاظم رشتی را دو انسان کامل و نورین نیرین می‌داند؛ کما این‌که رهبران و نویسندگان بهائی پس از او نیز تعبیر نورین نیرین را برای شیخ احسایی و سیدرشتی به کار برده و می‌برند.

2. بهاءالله در لوح احمد می‌نویسد:

از صدر اسلام، اکثری در بحر اوهام و ظنون مستغرق؛ بعد از خاتم انبیاء و ائمهٔ طاهرین دو نفس به حق واصل و به طراز آگاهی مزین، مرحوم شیخ و سید علیهما بهاءالله الابهی.5

3. بهاءالله در کتاب اقتدارات، دربارهٔ نوشته‌ای از نوشته‌های شیخ احمد احسایی که مربوط به حدیث ابالبید است و میرزا حسین قمی در عراق برای او آورده بود6، می‌گوید:

هذه صوره ما کتبه الشیخ الاجل الافضل ظهر الاسلام و کعبه الانام الشیخ احمد الاحسائی الذی کان سراج العلم بین العالمین»7 (=این صورت چیزی است که شیخ اجل افضل، تکیه‌گاه اسلام و کعبهٔ مسلمانان، شیخ احمد احسایی که چراغ علم میان مردم است، نگاشته است.)

همچنین پس از اتمام نقل رساله، از رسالهٔ مذکور بسیار تمجید می‌کند که ترجمهٔ آن چنین است:

گواهی می‌دهیم که هر یک از این کلمات درخشنده مانند چاهی است که معطل گذاشته شده و در آن، آب حیات است و در آن، یوسف علم معانی و بیان پنهان شده است و کاروان طالب علم بر سر آن چاه نیامده که سطل‌های خود را در آن چاه بیفکنند و یوسف علم را از آن چاه بیرون آورند و بگویند مبارک است آن خدایی که ملکوت و جوهر علم در دست اوست و او بر همه چیز احاطه دارد. و نیز گواهی می‌دهیم که هر یک حرف‌های این کلمات، شیشه‌ای است که در آن، چراغ علم و حکمت می‌درخشد؛ اما هیچ کس از آن چراغ استفاده نکرده؛ مگر آن که خدا خواسته است.