مشرق موعود (شماره 46)

جریان احمد الحسن بصری، یکی از جریان‌های خطرناک در موضوع مهدویت است و بعضی ویژگی‌ها مانند استناد به بعضی روایات، خواب و استخاره، آن را از سایر مدعیان دروغین مرتبط با آموزۀ مهدویت متمایز می‌کند. در چند سال اخیر، فعالیت‌های تبلیغی این جریان چه به صورت مجازی در پالتاک و وب‌سایت‌های مختلف و چه به صورت چهره به چهره افزایش یافته است. این نکات، ضرورت نقد و بررسی این جریان و نشان دادن اشکالات آن را دو چندان می‌کند. احمد الحسن بصری، که مدعی است امام، مهدی اول و یمانی موعود است، خود را همانند دیگر امامان، بهره‌مند از علم الهی و مصون از هرگونه اشکال و اشتباه می‌داند. بر این اساس، اثبات حتی یک اشکال در کتاب‌های وی برای رد تمام ادعاهای او کافی است. اشتباهات احمد الحسن را می‌توان در موضوعات مختلف مانند قرآنی، حدیثی، کلامی، ادبی، فقهی و تاریخی دنبال کرد. مسئلۀ اصلی این مقاله، نقد و بررسی دیدگاه احمد الحسن بصری دربارۀ متشابه بودن کل قرآن است که به شیوۀ توصیفی، تحلیلی و انتقادی، نشان داده خواهد شد. احمد الحسن معتقد است تمام آیات قرآن متشابه است و بدون روایات، نمی‌توان معنای آیات را فهمید. در این مقاله، نخست، عبارات متناقض احمد الحسن در این ارتباط نشان داده می‌شود، سپس چهار دلیل قرآنی و روایی برای رد این دیدگاه ارائه و در پایان، استدلال وی به یک روایت، نقد و بررسی می‌شود.