نقش سیستم های تولید به هنگام در بهره وری تولید

کتاب نقش سیستم‌های تولید به هنگام در بهره‌وری تولید نوشته‌ی کیانا صالحی به آموزش نحوه‌ی معرفی و بررسی اهداف سیستم مورد مطالعه و ارائه تکنیک‌هایی برای خرید و تحویل به موقع محصولات می‌پردازد.
تولید به هنگام در صورتی که به شکل مناسب در یک سازمان به کار گرفته شود، ظرفیت تقویت مزیت رقابتی سازمان را در بازار به شکل اساسی با کاهش اتلاف‌ها و بهبود کیفیت محصول و بهره‌وری تولید دارا خواهد بود.
به طور کلی نوعی فلسفه تولیدی است که می‌گوید: اقلام مورد نیاز را با کیفیت مورد نیاز، به مقدار مورد نیاز و دقیقا در زمان مورد نیاز تولید کنید. با موفقیت کارخانجات ژاپنی در بازارهای جهانی توجه بسیاری از شرکت‌های غربی به این موفقیت‌ها معطوف شد و بسیاری معتقدند که سنگ بنای موفقیت ژاپنی‌ها در تولید به موقع است. بنابراین سعی در پیاده‌سازی و گسترش این سیستم تولید در کشورمان می‌تواند باعث پیشرفت در صنایع مختلف شود.

در بخشی از کتاب نقش سیستم‌های تولید به هنگام در بهره‌وری تولید می‌خوانیم:
اتخاذ رویکرد چیدمان محصول گرا و چیدمان U شکل ماشین آلات باعث افزایش تعداد دفعات حمل و نقل میان فرآیندها می‌شود برای رفع این مشکل باید در کنار چیدمان بهبود یافته ماشین آلات و کارخانه از روش‌های حمل و نقل سریع نیز بهره گرفت. نقاله نواری، سطوح شیبدار و بالابرهای چنگکی از جمله این روش‌هاست.
یکی دیگر از عمده‌ترین موانع در کاهش زمان فرآیند و ایجاد یک جریان روان در تولید مشکل زمان‌های طولانی آماده‌سازی (Set up) است. مدل مقدار سفارش اقتصادی (EOQ) در حالت تولید سعی دارد تا اندازه انباشته را به نحوی تعیین کند که توازن بهینه‌ای میان هزینه‌های آماده‌سازی ماشین و نگهداری موجودی برقرار گردد. در شرایطی که زمان و هزینه‌های آماده‌سازی بالا هستند.
محاسبات EOQ به اندازه انباشته‌هایی بزرگ منتهی می‌گردد این در حالی است که اندازه انباشته‌های بزرگ و در نتیجه موجودی بالا با رویکرد JIT ناسازگار می‌باشند. از این رو فعالیت‌ها در JIT حول محور کاهش زمان آماده‌سازی (Set up) متمرکز می‌باشند این کاهش استفاده از اندازه انباشته‌های کوچک را امکان‌پذیر ساخته و گامی است به سوی مفهوم تولید و حمل واحد.
این رویکرد JIT قویا با تفکر EOQ در تضاد بوده و اساسا معتقد است که زمان آماده‌سازی ماشین منشا اصلی کلیه ضایعات Waste بوده و می‌تواند (باید) کاهش یابد. به منظور کاهش زمان آماده‌سازی Setup، JIT چهار رویکرد اساسی را ارائه می‌دهد:
1- آماده‌سازی درونی (Internal setup) را از آماده‌سازی بیرونی (External setup) جدا کنید. آماده‌سازی درونی به بخش‌هایی از فرآیند آماده‌سازی اطلاق می‌شود که نیازمند توقف عملیات ماشین هستند. این در حالی است که آماده‌سازی بیرونی را می‌توان در کنار ماشین (و یا هر محل دیگر) بدون تماس مستقیم با ماشین انجام داد. آماده‌سازی قالب پیش از نصب روی دستگاه می‌تواند مصداقی برای آماده‌سازی بیرونی باشد.
2- حتی الامکان آماده‌سازی‌های درونی را به آماده‌سازی‌های بیرونی تبدیل کنید. این مهم‌ترین کار در کاهش زمان آماده‌سازی دستگاه و دستیابی به آماده‌سازی زیر ده دقیقه (Single setup) است.
3- فرآیند تنظیم را از آماده‌سازی حذف کنید. تنظیم قسمت اعظم زمان آماده‌سازی درونی را به خود اختصاص می‌دهد. کاهش زمان تنظیم نقش به سزایی در کاهش کل زمان آماده‌سازی خواهد داشت.
4- حتی الامکان آماده‌سازی‌ها را حذف کنید. آنچه که در خط تولید شرکت مورد مطالعه (شرکت X) در مورد آماده‌سازی ماشین آلات دیده شد آماده‌سازی کلی دستگاه برای یک شیفت کاری بود. این آماده‌سازی در داخل زمان شیفت کاری و به صورت متداول انجام می‌گردید.