مقدمه ای بر اصول تولید بهینه فرآورده های سلول، بافت و ژن درمانی

از سال 1981 با کشف سلولهای بنیادی رویانی (جنینی) موشی و به دنبال آن اهدای جایزه ی نوبل پزشکی به دانشمندان این حوزه تاکنون شاهد پیشرفت چشمگیری در تحقیقات سلولهای بنیادی و پزشکی بازساختی بوده.ایم حرکت در پیوستار تولید تا کاربرد این علم موجب شده کارآزمایی های بالینی متعددی انجام و شرکتهای دانش بنیان فراوانی در سطح جهانی شکل بگیرند. سلولهای بنیادی به دلیل قابلیت منحصر به فرد خود در خودنوزایی توان تقسیم با حفظ پتانسیل تکوینی و تمایز به انواع سلولها نه تنها میتوانند در شناخت ما از تکوین جنین بافت و اندامهای بدن انسان و عملکرد ژنها موثر باشند بلکه در توسعه ی داروسازی پزشکی بازساختی و حتی پزشکی آینده نیز بسیار حایز اهمیت هستند بر این مبنا مجموعه کتابهای سلولهای بنیادی و پزشکی بازساختی در قالب چندین جلد نگارش شده است. این مجموعه منبع ویژه و ارزشمندی برای پژوهشگران پزشکان و دانشجویانی خواهد بود که مشتاق افزایش دانسته های خود و آگاهی از پیشرفتهای علمی در این حوزه هستند.

اگرچه ایدۀ ترمیم بافت و اعضای آسیب دیدۀ بدن انسان قدمتی طولانی در پزشکی دارد؛ اما در دو دهۀ قبل برای اولین بار واژۀ پزشکی بازساختی به عنوان روش درمانی نوین مطرح شد. هدف نهایی پزشکی بازساختی تولید بافت و اندامهایی با عملکرد طبیعی در شرایط آزمایشگاهی است که با تکیه بر رویکرد بین رشته ای و چند رشته ای حاصل می شود. این شاخۀ جدید علم پزشکی، حوزه های مختلفی مانند سلول درمانی، مهندسی بافت، ژن درمانی و مشتقات سلولی را
در بر می گیرد. در سال های اخیر، با توجه به پیشرفت در به کارگیری این پژوهش ها، هنوز فاصلۀ زیادی تا دستیابی به هدف نهایی پزشکی بازساختی وجود دارد. علاوه بر محدودیت های فناورانه، یکی از چالش های بزرگ تجاری سازی فراورده های پزشکی بازساختی ملاحظات مربوط به قوانین و مقررات نهادهای نظارتی، است. این ضوابط علاوه بر اینکه تضمین کنندۀ ایمنی اثر بخشی و تکرار پذیری تولید فراورده ها هستند؛ بستر رقابتی مناسبی را برای مقایسۀ محصولات مختلف فراهم می کنند.