عقل و ایمان از دیدگاه ابن رشد، صدر المتالهین شیرازی و ایمانوئل کانت

از منظر ابن‌رشد عقل و ایمان دو ابزار معرفتی در عرض یکدیگرند و هر کدام می‌توانند انسان را به سر منزل مقصود برسانند و هیچ تعارضی میان این دو نیست و هر کدام در نهایت دیگری را تصدیق می‌کنند. در بخش بعدی صدرالمتالهین نیز عقل و ایمان را از یک طرف موید یکدیگر و از سوی دیگر مکمل هم می‌داند. به نظر ایشان هرگز میان دین حقیقی و مضامین درست و واقعی کتاب و سنت با احکام و مدرکات عقلی تنافی و ناسازگاری نیست. به نظر صدرا هیچ آموزۀ دینی با هیچ معرفت عقلی یقینی ناسازگاری ندارد. در ادامه در بررسی دیدگاه کانت به این نتیجه رسیدیم که، کانت در باب عقل و ایمان اساسا به سمت عقلانیت عملی چرخش می‌نماید. به نظر کانت ایمان خردورزانه مبتنی بر زمینه عقل عملی است و نه عقل نظری، زیرا عقل نظری توانایی اثبات درستی یا نادرستی دعاوی دینی را ندارد. چنین ایمان از وجدان اخلاقی انسان نشات می‌گیرد.
واژگان کلیدی: ابن رشد، صدرالدین شیرازی، ایمانوئل کانت، عقل، ایمان، نسبت عقل و ایمان، عقل عملی و عقل نظری