شیطان کیست؟

نفس اماره به عنوان وسوسه گر درونی با تسویل و شیطان به عنوان وسوسه گر بیرونی با تزیین اعمال زشت می¬توانند سبب شقاوت انسان گردند و ضمن اینکه با یکدیگر متفاوتند، هر دو در گمراه کردن انسان نقش دارند.
یکی از اقدامات شیطان تزیین اعمال زشت برای انسان است، چرا که انسان طالب زیبایی¬هاست و تا وقتی که در عملی زیبایی و لذتی نبیند سراغ آن نمی¬رود؛ از جمله مهمترین راه-های نفوذ شیطان یکی تصرف در قوه ی خیال و دیگری همراه کردن نفس انسان با خود است. رابطه¬ی شیطان بیرونی و نفس اماره در درون به صورت طولی است، بدین معنا که شیطان از طریق نیرویی درونی وارد می¬شود.
نفس به عنوان دشمن داخلی انسان همواره علاقه مند به مشتهیات و دلبستگی به دنیا دارد و برای رسیدن به این هدف خود همواره معاند عقل بوده و می¬کوشد تا حرف خود را به کرسی بنشاند؛ به این منظور نفس نیز همانند شیطان در پی آنست تا زشتی¬ها را زیبا جلوه،و لذت¬های کاذب را واقعی بنمایاند تا انسان را به ارتکاب آن¬ها ترغیب کند.