شب های روشن (بخشی از خاطرات مردی رویایی)

معرفی کوتاه: شبی زیبا در پترزبورگ، مردی با دختر جوانی به نام ناستنکا برخورد می‌کند، ناستنکا با مادربزرگ خود زندگی می‌کند و به تازگی آزادی خود را از تحریم‌های مادربزرگ به دست آورده است. ناستنکا از مرد می‌خواهد که با هم دوست باشند و از او قول می‌گیرد که هرگز عاشقش نشود. شب بعد ناستنکا از مرد می‌خواهد که داستان زندگی‌اش را تعریف کند. مرد که خود را «مرد رویایی» می‌نامد، از خود می‌گوید. او تاکنون دوستی نداشته است و فکر می‌کند که از قبل مقدر شده است که او ناستنکا را ملاقات کند. خیالات جدید، تصورات و رویاها، به شکلی نامحسوس و به تدریج در تنهایی و خلوت ناستنکا جان می‌گیرند. مرد رویایی معتقد است که همه مردم از سهم و سرنوشت خویش ناخشنودند و زندگی ملال‌آوری دارند. او هیچ توجهی به زندگی ندارد و معتقد است که زندگی انسان‌ها پست و حقیر است.
شب های روشن رمان کوتاه و متفاوتی از فئودورداستایوفسکی است رمان کوتاهی که گرچه به اعتقاد منتقدان ادبی از شاهکارهای این نویسنده نیست اما رمان بسیار مطرحی است. این رمان جدای از جایگاه ادبی اش با سینما گره خورده است و حتی شاید بیشتر با اقتباس های سینمایی اش شناخته شده است.
مانند خیلی از داستان های داستایفسکی، شب های روشن داستان یک راوی اول شخص بی نام و نشان است که در شهر زندگی می کند و از تنهایی متوقف کردن افکار خود را ندارد رنج می برد.