سیمای شبه قاره هند (فرهنگ، باستان شناسی، انسان شناسی، هنر و معماری)

کتاب سیمای شبه قاره هند اثرتازه ای است ازدکترمحمد مهدی توسلی دانشیاررشته تاریخ وباستانشناسی دانشگاه لرستان و رئیس سابق خانه فرهنگ ایران در پاکستان.
این کتاب حاوی مقالات وترجمه هایی است که در بین سالهای 1372 تا 1394 درمجلات داخل وخارج ازکشورمنتشر شده است.
فرهنگ شبه قاره هند،شهرسازی درسند،تاج الماثر نخستین کتاب تاریخ شبه قاره به فارسی، طبقات اکبری ، بررسی محیط فرهنگی وسیاسی خواجه معین الدین چشقی، نقدتاریخی، سیاسی واجتماعی عصراقبال از مهمترین مقالاتی است که دراین کتاب به چشم می خورد. دراین کتاب راجع به حیدرآباد به صورت اجمالی سخن رفته است.
این شهرکه قدمت تاریخی زیادی دارد به وسیله محمد قلی پادشاه سالهای 16121580 این منطقه ساخته شده و چندی نگذشت که ازمراکز مهم تجاری منطقه به حساب آمد.
شهرقدیمی به وسیله دیواروسنگرها احاطه شده است دیوارآن 13 درب ورودی دارد. نظام الملک بعد از تصرف این شهردرسال 1727 دیواری دراطراف آن ساخت. این شهربه وسیله چهارپل به حاشیه شمالی متصل می شود. قدیمی ترین آنها که پل قدیم نام دارد توسط سلطان محمد قلی ساخته شده است. بسیاری از بناهایی که دردوره وی ساخته شده درحال حاضر ازبین رفته اند. بناهای باقی مانده شامل عاشورا خانه ودارالشفا می باشند. دیگربناهای تاریخی حیدرآباد عبارتند ازساختمان ها ومقبره های پادشاهی نزدیک چهارمنا وچهار راه بزرگ. به هرحال این اشارتی مختصربود به یکی ازمقالات این کتاب.
درمقدمه این کتاب آمده است که: عناصر فرهنگی ازطریق چهارگهواره اصلی تمدن در سرتاسرجهان گسترش یافته اند. این تمدنها ازشرق به غرب عبارتنداز: چین، شبه قاره هند، فلات ایران تا هلال حاصلخیز و مدیترانه، به خصوص یونان وروم.
ازبین تمدنهای نام برده، هند سهم عظیمی دراعتبار بخشیدن به فرهنگ جهان داشته است، چرا که زندگی دینی، بخش بزرگی ازآسیا وعناصر بسیارمهم درفرهنگ مردم آسیای جنوب شرقی را، مستقیم وغیرمستقیم، عمیقا تحت نفوذ خود قرارداده است.
گسترش فرهنگ هندرا می توان شبیه به رودخانه ای دانست که ازکوه های هیمالیا(هیمالایا) سرچشمه گرفته، جنگل ها ودشت ها را پشت سرنهاده، ازباغ ها و مزارع گذشته و به روستاها و شهرها رسیده باشد.
این رودخانه که ازبه هم پیوستن انشعابات بسیاری تشکیل شده گرچه درمسیر خود به پیچ وخم های فراوانی برخورده اما ماهیت خود را حفظ کرده است. فرهنگ هند نیزهمان ترکیب وحدت و اختلاف و همان تداوم و تغییررا نشان می دهد. هند در طول تاریخ کهن خود، با حوادث بسیاری مواجه شده، بارها خود را با این تحولات تطبیق داده و بدون این که وحدت وجودیش گسیخته شود، عناصر متعددی را به خود جذب کرده است.