راهکارهای توسعه بانکداری بدون ربا

کتاب راهکارهای توسعه بانکداری بدون ربا نوشته آریا عزیزی، به بررسی چالش های پیش روی بانک ها برای دور ماندن از روش های ربا خواری و اداره آن به روش های اسلامی پرداخته است.

سیستم بانکی در اقتصاد هر کشور همچون نبض تپنده عمل می‌کند و دقیقا به همین دلیل است که نواقص به وجود آمده در این نظام به طور مستقیم در بخش‌های عمده اقتصادی کشور تاثیر‌ می‌گذارد. نظام بانک‌داری کنونی در ایران از جهت وفق با مقررات بین‌المللی مشکلات بسیاری دارد. در واقع؛ طراحان نظام بانکی جدید در ایران، با ایجاد قراردادهای ترکیبی جدید شروع به شبیه‌سازی نظام بهره نموده‌ که این خود، آفات زیادی را برای نظام اقتصادی و بانکی کشور به ارمغان می‌آورد.

نکته مهم در بررسی مشکلات نظام بانکداری کنونی کشور این است که بدانیم منبع تئوری نظام بانکداری فعلی، قانون بانکداری بدون ربای مصوب سال 1362 است و این قانون به هیچ‌وجه نتیجه نگاه فلسفی به احکام اقتصادی اسلام نیست. علاوه بر آن چالش‌های دیگری نیز در این رابطه وجود دارند که بعضی از آن‌ها مشکلات اجرایی هستند که ناشی از بد عمل کردن نظام اجرایی بانکداری کشور است و برخی دیگر نیز ربطی به بانکداری اسلامی ندارد و کما بیش تمام بانک‌های دنیا با آن مواجه هستند.

جهانی شدن به وابستگی اقتصادی فزاینده کشورها در سطح جهانی از طریق افزایش حجم و تنوع معاملات مرزی کالاها و خدمات و جریان‌های سرمایه بین‌المللی و همچنین از طریق انتشار سریع و گسترده تکنولوژی اشاره دارد. به دلیل آزادسازی، بازارهای جهانی سریعا در حال تبدیل شدن به یک بازار واحد هستند و این امر فرصت‌ها و همچنین چالش‌هایی را برای بانک‌های ایرانی و اسلامی به وجود آورده است. از یک سو جهانی‌سازی امکان تنوع بیشتر سبد دارایی را فراهم می‌آورد و در نتیجه میزان ریسک موجود در روش‌های تسهیم سود را کاهش می‌دهد؛ که این امر فرصت‌های برای بانک‌های اسلامی به منظور استفاده بیشتر از این روش‌ها، ایجاد خواهد کرد. اما از سوی دیگر بانک‌های ایرانی باید برای رقابتی سخت‌تر از سوی بانک‌های خارجی آماده گردند. به منظور بهره‌برداری از فرصت‌های به وجود آمده از بحث جهانی سازی لازم است بانک‌های اسلامی کیفیت خدمات خود را بهبود بخشند و محصولات مالی مناسبی را عرضه نمایند. در اینجا هم باز، این مشتریان هستند که نهایتا از این رقابت منتفع می‌گردند.