حقوق زوجه غایب مفقودالاثر

کتاب حقوق زوجه غایب مفقودالاثر نوشته‌ی هدا زارعی، وضعیت حقوقی و تکالیفی زنی که در خلال غیبت و دوری شوهر به سر می‌برد را بررسی کرده است.
اهمیت خانواده و اثر انکار ناپذیر آن در سلامت انسان و اجتماع باعث شده، تمامی علوم انسانی مانند جامعه‌شناسی، فلسفه‌، اقتصاد، تاریخ، حقوق و حتی علوم دیگر مانند زیست‌شناسی و آمار از دیدگاه ویژه‌‌ی خود به آن بپردازند. حقوق خانواده از پژوهش‌های این علوم برای تنظیم قواعد حاکم بر این کانون طبیعی و اجتماعی سود می‌برد.
تا زمانی که شوهر در محل زندگی و اقامت خود حضور دارد، اموال، اولاد و همسر او تحت نظام حقوقی مشخصی قرار دارند ولی هرگاه این شخص ناپدید شد و اثری از او یافت نشد، نظام حقوقی حاکم بر اموال، اولاد و همسر او که هر کدام بحث مستقلی بوده و مباحث مربوط به خود را می‌طلبد به تبع آن تغییر خواهد کرد. بنابراین در این کتاب ابتدا به بیان مفهوم غیبت پرداخته شده تا مشخص شود که غایب مفقودالاثر چه کسی است؟ و سپس حقوق همسر او در دوران غیبت شرح داده می‌شود.

در بخشی از کتاب حقوق زوجه غایب مفقودالاثر درباره‌ی مالکیت زن بر مهریه می‌خوانیم:
قانون مدنی از قول مشهور پیروی نموده زیرا مشهور فقها معتقدند که با انجام عقد زن مالک تمامی مهر می‌گردد. البته این مالکیت به طور متزلزل است و با انجام نزدیکی یا عوامل دیگر تمامی آن مستقر خواهد شد.
برخی از فقهای امامیه از جمله اسکافی بر این اعتقادند که زوجه هم زمان با عقد تنها مالک نصف مهر می‌شود و با نزدیکی و یا عوامل دیگر استقراردهنده مهر، تمامی آن را مالک می‌گردد. پس براساس ماده 1082 قانون مدنی اگر مهر عین معین باشد با تحقق نکاح آن عین به مالکیت زن درمی‌آید و زن حق هرگونه انتفاع و تصرف مالکانه در آن را خواهد داشت، چنانکه می‌تواند آن را بفروشد یا ببخشد یا اجاره دهد اگر مهر عین کلی باشد مانند مقداری پول یا طلا، به محض وقوع عقد، شوهر بدهکار آن می‌گردد و زن می‌تواند آن را مطالبه کند هرگاه منفعت یا حق دیگری باشد باز هم با تحقق نکاح آن عین به مالکیت زن درمی‌آید و زن حق هرگونه انتفاع و تصرف مالکانه در آن را خواهد داشت چنانکه می‌تواند آن را بفروشد یا ببخشد یا اجاره دهد اگر مهر عین کلی باشد مانند مقداری پول یا طلا، به محض وقوع عقد، شوهر بدهکار آن می‌گردد و زن می‌تواند آن را مطالبه کند.
بعضی از حقوقدانان‌ نیز معتقدند: هرگاه مهر، منفعت یا حق دیگری باشد باز هم با وقوع عقد، زن مالک آن می‌گردد و می‌تواند در آن تصرفات مالکانه نماید حتی قبل از آنکه شوهر موضوع مهریه را به قبض زوجه بدهد، زوجه می‌تواند در آن تصرف نماید.