جامع الغات

فرهنگ منظوم جامع اللغات را ادیبی به نام نیازی حجازی(یا نیازی بخاری) در نیمه دوم قرن دهم هجری تالیف کرده است. این فرهنگ حدودا شامل 1600 لغت فارسی و عربی و غیره است که در 162 قطعه و 611 بیت، در هشت بحر عروضی، سروده شده است. با توجه به آنکه تعداد اندکی از این گونه فرهنگهای منظوم کهن شناسایی و نشر شده و جامع اللغات نیز در سده ده تالیف شده و یکی از منابع فرهنگ های معروفی مانند جهانگیری و مجمع الفرس بوده و نسخه منحصر بفردی از آن موجود است، حائز اهمیت است. یکی از این ویژگی های لغوی جامع اللغات آن است که مولف در تعریف بعضی از لغات، کلمات و ترکیباتی را می آورد که نشان دهنده زبان طبیعی منطقه و زمان او بوده است. شرفنامه منیری(یا فرهنگ ابراهیمی) و صحاح الفرس از منابع نیازی در تالیف جامع اللغات است. از جامع اللغات دست نویس منحصربفردی در کتابخانه مدرسه عالی سپهسالار، با شماره 3113/6، موجود است. چاپ فرهنگ حاضر نیز بر اساس تصحیح این دست نویس ارائه شده است.