تعبیر خواب نوین: روش گام به گام تفسیر خواب

کتاب تعبیر خواب نوین نوشته سرکار خانم افسانه صنعت کاران منتشر شده در نشر متخصصان.

بخشی از کتاب

دیرزمانی است که از تاریخ بی‌مهری انسان، نسبت به رویاها می‌گذرد. بد نیست بدانیم که برخلاف نسیان امروزی آدمی نسبت به خواب‌ها، در گذشته دور، توجه وافری نسبت به این مهم وجود داشت؛ توجهی که از مرز علاقه و عشق گذشته بود و به اعتقاد تبدیل شده بود.

3100 سال قبل از میلاد مسیح، مردم بین‌النهرین معتقد بودند که در خواب، روح یا بخشی از آن از بدن شخص خارج می‌شود و خدای رویاها، رویا بیننده را با خود می‌برد. در کتابخانه سلطنتی امپراتوری آشور، تخته‌های سفالی پیدا شده که این عبارات روی آن درج شده است: «خداوند بخشنده و مهربان کنارم باش، ای یار و یاورم به صدایم گوش فرا ده، خدای رویاهایم، خدای مهربانم پیام‌های مثبتی برایم (از طریق رویاها) بفرست.

با ورق زدن برگ‌های تاریخ می‌توان دید که مردم اقصی نقاط جهان، رویاهای خود را «دیدار با خدایان» می‌پنداشتند و همراه دعا و نیایش از خداوند می‌خواستند تا خوابی را برای راهنمایی و هدایت آن‌ها بفرستد. به‌طور مثال، در مصر باستان، مردم اعتقاد داشتند رویاها همان الهامات الهی هستند و با خود پیام‌هایی را از جانب خدایان می‌آورند. مصریان به معابد و مکان‌های مقدس نظیر معبد معروف ممفیس سفر می‌کردند و امیدوار بودند که در این معابد، پند و یا شفایی از جانب خدایان خود دریافت کنند. به همین ترتیب، در یونان باستان هم همین نوع اعتقادات را به شکل دیگری می‌بینیم؛ مثلا افسانه‌های یونانی بیان می‌کنند که هایپنوس (خدای خواب) مردم را با چوب جادو و یا با باد زدن توسط بال‌هایش می‌خواباند و مورفئوس، پسر هایپنوس (خدای رویا)، هشدارها و یا پیشگوئی‌ها را برای آن‌هایی که در معابد و زیارتگاه‌ها خوابیده بودند، می‌فرستاد. درمجموع، مردم یونان، روم، مصر و بابل، اعتقادات محکمی به خواب و رویا، به‌ویژه در شب‌های جنگ داشتند. آن‌ها بر این باور بودند که خداوند به آن‌ها از طریق رویا، راه پیروزی را نشان می‌دهد. البته این نوع اعتقاد و باور نسبت به خواب و رویا، فقط در نقاط دورافتاده جهان نبوده است، ما در دربار ایران نیز، افرادی به نام خواب‌گزاران اعظم داشتیم که هیچ نوع تصمیم سلطنتی بدون تعبیر خواب و مشورت آن‌ها انجام نمی‌گرفت. در تاریخ ایران مشاهده می‌کنیم که اهمیت این رویاها و تعبیر آن‌ها به جایی می‌رسد که آستیاک، پادشاه ماد به دلیل آنچه در خواب دیده بود، دستور قتل نوه‌ی دختری خود یعنی کوروش کبیر را می‌دهد.

ردپای جنبه‌ی مقدس رویاها در بسیاری از اشعار ایران‌زمین نیز به‌وفور مشاهده می‌شود. به‌طور مثال، مولانا بیان کرده که دل عارفان در خواب چون روزنی به‌سوی دنیاهای ناشناخته باز می‌شود تا حقایقی ناشناخته در خواب کشف گردد:

بس عجب در خواب روشن می‌شود دل درون خواب روزن می‌شود

همچنین، مولانا در داستان پادشاه و کنیزک بیان داشته که چون کنیزک رنجور و بیمار می‌گردد، پادشاه در پی عجز حکیمان از درمان وی، با زاری رو به درگاه الهی می‌آورد و راه مسئله‌ای به این پیچیدگی در خواب به او نمایان می‌شود:

چون برآورد از میان جان خروش اندر آمد بحر بخشایش به جوش

در میان گریه خوابش در ربود دید در خواب او که پیری رو نمود

داستان‌هایی مانند پیر چنگی، پادشاه و کنیزک، خواب صوفی، خواب زاهد و.

مصداق‌هایی از اعتقاد مولانا به حقانیت رویا به‌عنوان پیامی از جهان غیب می‌باشند. رویا در شاهنامه نیز، ابزاری برای ادراک ماورای طبیعه است. فردوسی، مکرر رویای صادقه یا خواب اهورایی را به‌عنوان پنجره‌ای به جهان غیب شناسایی می‌کند؛ برای نمونه یزدگرد سوم، آخرین پادشاه ساسانی در نامه‌ای که به مرزبان خراسان نوشته، از رویای صادقه‌ی انوشیروان در خصوص حمله‌ی تازیان به ایران چنین یاد کرده است:

که نوشین روان دیده بد این به خواب کز این تخت بپراکند رنگ و تاب