ترجمه روزنامجات هندوستان (مراسلات و دیپلماسی راجع به ممالک آسیا)

کثرت و تنوع میراث گرانسنگ اسلامی که در حوزه تمدنی ایران و هند پدید آمده بر هیچ اهل نظری پوشیده نیست. لزوم انتشار و مطالعه براین پیکره هزاران جان نیز امری بدیهی بنظر می رسد، اما همچنان دغدغه ها برای نجات نسخه های خطی و معرفی آن ها چندان پررنگ نیست.
از سویی، دست بر دست نهادن و نظارهگر بودن نیز دردی دوا نمی کند. باید آستین همت بالا زد و در حد توان کوشید.
بدین جهت، در طی چند سال گذشته با جمعی از دوستان و صاحبان قلم و قدم کوشیدیم تا مجموعه ای از میراث شبه قاره را در قالب فهارس نسخه های خطی، اسناد، الواح قبور و یا تحقیق و تصحیح متون تقدیم کنیم.
برگزاری (همایش بینالمللی میراث مشترک ایران و هند) بهانه خوبی برای توجه بیشتر به مباحث هندشناسی بود، اما دغدغه های اجرای این برنامه که بیش از هفت ماه بطول انجامیده و کم بودن عده و عده، کار را آنچنان که می باید پیش نبرد. بهرحال، خرسندیم که گوشه هایی از این میراث قفسه ای، بار دیگر به دوستدارانش تقدیم میگردد. در راستای این هدف، و برای مجموعه گنجینه های خطی، چهارده جلد کتاب انتخاب شد که همگی در کتابخانه فرهنگ اصفهان )ابن مسکویه( نگهداری می شوند. کل این مجموعه در سال 4831 ه. ش توسط گروه فنی مجمع ذخائر اسلامی (قم) عکسبرداری دیجیتال شد، و سپس بخش فهرست نشده آن در قالب سه مجلد جداگانه بچاپ رسید. 4 اکثر نسخه های انتخاب شده در عصر مسعود میرزا ظل السلطان، فرزند ارشد ناصرالدین شاه قاجار (درگذشته 4881 ه. ق) از روی روزنامه های منتشر شده در هندوستان ترجمه شده است. کلیه این ترجمه ها همراه با کتابهای نفیس دیگر، به کتابخانه صارم الدوله فرزند ظل السلطان منتقل شده و اکنون بخشی از نسخه های خطی کتابخانه فرهنگ (ابن مسکویه) را به خود اختصاص داده که البته علاوه بر شماره عمومی به مجموعه صارم الدوله مشهور است. فهرست این بخش نیز چنانچه پیشتر گفتیم مستقلا نوشته شده است.