تدبر در هستی؛ تدبر در «کلمه»

کلمه اولین واحد انتقال ‌دهنده معنا در هستی است و هر مخلوقی به اعتبار معنا بخشی‌ اش کلمه است. هر کلمه ‌ای از عالم قدس نازل می ‌شود و به اندازه ظهور و بروزش حقیقت را انعکاس می ‌دهد. نزول کلمات در مراتب هستی با القا صورت گرفته و در این القا، حقیقت، تنها عامل وصل، ربط، اثر، ثبت و هر قابلیت دیگری در کلمات است. کلمات با اتصال و ارتباط با یکدیگر اقتضای وصل به حقیقت را می ‌یابند و می‌ توانند با هم تالیف شده، حقیقت را جاری کنند. نظام کلمات نظام قابلیت و غایتمندی است و شاکله هر کلمه بر مدار نظام حسن و احسن سرشته شده است. در این کتاب مسائل مربوط به کلمه در سه بخش «نزول»، «القا» و «نظام» و نه فصل «ظهور»، «بروز»، «جهت»، «ربط»، «وصل»، «تالیف»، «وساطت»، «اثر و ثبت» و «حسن» یا «تمام و کمال» تدوین شده و در پایان به حقیقت «کلمه تامه» اشاره شده است.