تبعیدی بهشت (تحلیل بینامتنی تلمیح در شعر محمدکاظم کاظمی)

اصطلاح بینامتنیت از رویکردهای مهم در پژوهش های ادبی چند دهه اخیر است که توجه بسیاری از نقادان را به خود جلب نموده است. این نظریه نخستین بار توسط ژولیا کریستوا مطرح شد اما پیش از او نظریه پردازانی چون دوسوسور، باختین و بارت هر یک زمینه را برای پیشبرد و زایش این نظریه هموار کردند. یکی از کسانی که پژوهش حاضر بر مبنای نظریه بینامتنی او استوار می باشد کریستواست. با وجود اختلاف نظرهایی که در زمینه بینامتنیت میان نظریه پردازان آن وجود دارد اغلب آن ها در مورد این که هر متن خود یک بینامتن است و از متون پیش از خود تاثیر پذیرفته و بر متون پس از خود تاثیرگذار است اتفاق نظر دارند. مفهوم بینامتنیت گرچه شیوه نقد جدیدی است پیشینه ای کهن در تاریخ ادبیات این سرزمین دارد که اصطلاحاتی نظیر اقتباس، تضمین، حل و درج و تلمیح را از آن میان می توان نام برد. تلمیح یکی از آرایه های بدیعی است که اغلب شعرا و نویسندگان به دلایل مختلف از جمله ایجاز در ضمن ارائه بار معنایی بسیار، از آن بهره برده اند. محمدکاظم کاظمی شاعر متعهد و مهاجر افغانستانی مقیم ایران از جمله شاعرانی است که آثار در خور توجهی خلق کرده و همین امر سبب بررسی آثارش در زمینه های مختلف گردیده است.
با توجه به اینکه در زمینه بینامتنیت تلمیح در آثار این شاعر ارجمند پژوهشی صورت نگرفته بود نگارنده بر آن شد تا تحقیقی مفصل در این باب انجام دهد.
روش و مراحل انجام کار تحقیق بر اساس منابع کتابخانه ای و بهره گیری از روش توصیفی- تحلیلی تلمیحات اشعار کاظمی بر مبنای قواعد سه گانه کریستوا خواهدبود.
این پژوهش در سه فصل تهیه شده است.
فصل اول به بیان مساله و تعریف مفاهیم اختصاص داردکه به بررسی کلیات و ضرورت این تحقیق، و فرضیه ها و اهداف آن پرداخته می شود.
فصل دوم به مفاهیم و کلیات اختصاص دارد، که تعاریف بینامتنیت و تلمیح را با توجه به نظرات صاحب نظران در بر می گیرد و به توضیح و تشریح انواع بینامتنیت و تلمیح می پردازد.
فصل سوم به بررسی انواع تلمیح در اشعار کاظمی پرداخته و روابط بینامتنی هربیت به تفکیک مشخص گردیده و در انتها بسامد هریک از انواع تلمیحات مشخص و جدول آماری برای آن تهیه شده و نتیجه مشخص گردیده است.