تاثیر سکوت در انعقاد و ایجاد عقد

کتاب تاثیر سکوت در انعقاد و ایجاد عقد نوشته‌ی حسن جعفری، انواع سکوت و رابطه‌ی مستقیم و غیر مستقیمش با اذن، اجازه، رضایت، اقرار و اصول، قواعد و استثناهای حاکم بر آن‌ را در مواد قانون مدنی و قواعد فقهی مورد پژوهش و تحلیل قرار می‌دهد.
در بیان کلی سکوتی که شخص ساکت در حین انعقاد عقد می‌کند تاثیری بر روابط حقوقی وی ندارد و نمی‌تواند منجر به انعقاد عقد گردد. برخلاف آنچه که به نظر می‌رسد در خصوص نقشی که سکوت و تاثیر آن در زندگی روزمره افراد دارد، سکوت در مواردی خاص به صورت استثنایی دلالت بر اراده‌ی ضمنی شخص ساکت دارد. این موارد را اکثر فقها و حقوق‌دانان در مباحث اعلام اراده پذیرفته‌اند ولی موارد آن محدود به مواردی خاص و معین می‌باشد.
یکی از موضوعات مهم حقوقی «اراده» و تاثیر آن در اعمال حقوقی است، به طوری که وجه تمییز دو مفهوم «عمل حقوقی» و «واقعه حقوقی» وجود اراده در اعمال حقوقی است. اظهار و اعلان اراده و اشکال گوناگون آن از مباحثی است که در این حوزه مطرح می‌شود. در میان روش‌های مختلف اعلان اراده مانند بیان لفظی، نوشته و اشاره، «سکوت» نیز به عنوان یکی از این طرق مورد بحث قرار گرفته است.
اراده حقوقی متشکل از ایجاب و قبول می‌باشد. از آنجایی که سکوت چیزی جز عدم نمی‌باشد، سکوت تنها می‌تواند با احراز شرایط، دال بر قبول باشد نه ایجاب، چرا که ایجاب امر وجودی است و اعلان آن به وسیله امر عدمی محال است. همچنین به عنوان یک قاعده کلی مورد قبول فقهای امامیه، می‌توان بیان داشت که سکوت محض که همان سکوت بدون وجود قرینه همراه و متناسب است، وسیله‌ای معتبر جهت اعلان و اظهار قبول نمی‌باشد.
این کتاب در ابتدا اثر سکوت طرفین در هنگام انعقاد عقد و واژه‌ی سکوت را در اصطلاح و عرف جامعه مورد تبیین قرار داده است و به شناخت انواع سکوت در عالم سکوت می‌پردازد. بعد از شناخت این مبحث، شیوه‌های ابراز اراده برای انعقاد عقد و آثار و موارد دلالت سکوت را نسبت به قرارداد و متعاملین مورد بحث و تحلیل قرار داده است و در نهایت در رابطه با اثر حقوقی سکوت به عنوان یکی از لوازم اعلام اراده در انعقاد عقد به بررسی در این‌باره می‌پردازد.