بیمه مهریه ، نفقه و اجرت المثل

اکرم اکبری در کتاب بیمه مهریه، نفقه و اجرت المثل، با بررسی قرارداد‌ها، عقد بیمه و تمایز آن با عقود دیگر را تعریف کرده و به معرفی مهریه و نفقه و اجرت المثل می‌پردازد و با تبیین این موارد قواعد بیمه را بر مهریه و نفقه و اجرت المثل تطبیق می‌دهد. همچنین نقش آن را در جلوگیری از فروپاشی خانواده در دادگاه‌ها را بیان نموده و ثابت می‌کند که قواعد فقه اسلامی و حقوق موضوعه ایران شامل این بیمه می‌گردد یا خیر؟
امروزه جوامع بشری بیش از پیش به اهمیت و استحکام بنیان خانواده در سلامت جامعه پی‌برده‌اند، اهمیت این موضوع از آن جهت است که خانواده رکن اساسی و ریشه‌ای هر جامعه است که سلامت آن اثر مستقیم در سلامت و موفقیت در سطح اجتماع دارد. از این رو قدرت‌ها برای حفظ این نهاد به دنبال راه حل‌های سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و حقوقی هستند که در سایه آن بتوان دوام و امنیت خانواده را تضمین نمود، در دین اسلام از همان ابتدا به موضوع خانواده، زن و مرد، که ارکان اصلی خانواده هستند بسیار توجه شده است به همین دلیل تکالیفی که زن و شوهر نسبت به یکدیگر برای رسیدن به آرامش و تعالی نیاز دارند را معرفی و تبیین نموده و آن‌ها را ملزم به رعایت آن کرده است، از حقوق زوج تمکین زوجه و از حقوق زوجه که باید زوج آن را ادا نماید می‌توان از مهریه و نفقه و اجرت المثل و نحله نام برد. که اصطلاحا از آن به عنوان حقوق مالی زوجه یاد می‌کنیم.
در کتاب بیمه مهریه، نفقه و اجرت المثل می‌خوانیم که مهریه و نفقه در ایام زوجیت و اجرت المثل و نحله پس از طلاق به زوجه تعلق می‌گیرد و از حقوق مالی زوجه محسوب می‌گردد که جنبه حمایتی دارد، امروزه پرداخت حقوق مالی زوجه در اغلب موارد با موانعی روبرو شده است. بنا به نظر جامعه شناسان در مورد مهریه (در عصر کنونی میزان مهریه در حال افزایش است که این امر پیامد‌های نا مطلوبی همچون تغییر در نوع همسر گزینی، کاهش نرخ ازدواج و ایجاد خصومت و دشمنی و احتمال سوداگری و... در پی‌خواهد داشت.)
این مسائل موجب سیاست گذاری‌های جدید از طرف قوه مقننه جهت تسهیل پرداخت مهریه شده است، از جمله: (تعیین سقف 110 سکه به عنوان مهریه)، (جایگزینی کلمه عندالاستطاعه به جای عندالمطالبه در عقدنامه‌ها). همچنین (در سال 1375 از سوی شرکت بیمه ایران شرایط بیمه مهریه که پرداخت آن به زوجه مشروط به وقوع طلاق و مرگ زوج بود طرح شد.) که مورد استقبال قرار نگرفت. اما بیمه مهریه، نفقه و اجرت المثل را می‌توان یکی از راه‌حل‌هایی دانست که شاید بتواند، ابزاری باشد. تا به خانواده و جامعه اسلامی جهت انجام حقوق و تکالیف به موقع و از بین بردن مشکلات کنونی از آن استفاده نمود. به دلیل اینکه در جامعه اسلامی قوانین نیز باید مورد تایید شارع و در راستای عمل به اسلام باشد، بررسی جواز حقوق مالی زوجه از دیدگاه اسلام ضروری به نظر می‌رسد.
خانواده سالم اساس یک جامعه سالم است. اگر خانواده دچار انحطاط و نا امنی شود جامعه نیز به این بلا دچار می‌گردد. در قرآن و سنت به اهمیت نقش زن و مرد در ایجاد آرامش در خانواده اشاره شده و با بیان حقوقی که زن و شوهر نسبت به هم دارند به رعایت آن‌ها سفارش زیادی نموده تا با رعایت آن، در جهت رشد و تعالی یکدیگر بکوشند.
اما از حقوقی که می‌توان از آن‌ها نام برد حقوقی هستند که جنبه مالی دارد و موجب تامین زن توسط شوهر از جهت مادی و روانی می‌گردد. مهریه و نفقه در ایام زوجیت و اجرت المسمی و اجرت المثل و نحله پس از طلاق قابل پرداخت است. اما امروزه گاهی بنا به دلایلی امکان پرداخت و دریافت آن وجود ندارد و یا دشوار است. به همین دلیل ایده جدیدی به عنوان بیمه مهریه مطرح شده است که در رویه شرکت‌های بیمه ایران، بیمه تشکیل سرمایه یا پس انداز برای مهریه نوعی سرمایه گذاری به نفع شوهر و زن است زن ذی نفع و شوهر نیز نفع می‌برد زیرا به همان میزان که مهریه به زن پرداخت می‌شود ذمه شوهر بری می‌گردد اما این نوع بیمه نوعی انتقال دین است و بیمه ضامن عهده شوهر در صورت مرگ و طلاق است این مسئله مطرح می‌گردد که بیمه کردن مهریه به چه اندازه با موازین فقهی سازگار است؟ و آیا می‌توان سایر حقوق مالی زوجه را چون نفقه و اجرت المثل بیمه کرد؟.
بحث از خود عقد بیمه پیشینه‌ای دیرینه دارد ولی ما در کتاب بیمه مهریه، نفقه و اجرت المثل می‌خواهیم یکی از مصادیق آن را که تاکنون مورد بحث قرار نگرفته است مورد بررسی و تحقیق قرار دهیم البته در این زمینه تاکنون کتاب و مقاله‌ای در خور توجه به رشته تحریر در نیامده است، ضمن آنکه در کتاب‌های حقوقی، قواعد کلی (معاملات) مورد بحث قرار گرفته است و در کنار آن حقوق خانواده تشریح شده است.