الاسس الحدیثیه و الرجالیه عند الملا محمد تقی المجلسی (عربی)

در کتاب «الاسس الحدیثیه و الرجالیه» نکته‌های مهمی که مرحوم محمدتقی مجلسی در دو کتاب یاد شده افاده نموده است، استخراج شده است و با ترتیب منطقی و عناوین مناسب، در جای خود درج شده است.
این کتاب در یک مقدمه و سه باب سامان یافته است که در مقدمه زندگی‌نامه مرحوم محمدتقی مجلسی آمده، در باب اول تاریخ حدیث و رجال از نگاه ایشان بررسی شده است، در باب دوم به مصطلحات دانش حدیث از نگاه آن محدث توجه شده است و در باب سوم هم روش ایشان در شرح و فهم احادیث (فقه الحدیث) طرح شده است.
گفتنی است در این کتاب، در مواردی که عبارت مرحوم محمد تقی مجلسی نیاز به توضیح داشته، پیش از نقل عبارت ایشان، توضیح لازم آمده است.
کتاب«الاسس الحدیثیه و الرجالیه»، در 296 صفحه است.
محمدتقى در سال 1003 ق در شهر بزرگ و زیباى اصفهان، پایتخت صفویه، چشم به دنیا گشود. به مبارکى نهمین امام‌معصوم (علیه‌السلام) او را محمدتقى نام نهادند. آواى اذان و اقامه اولین کلماتى بود که در گوش او طنین افکند و بدین گونه آغاز زندگى او بانواى توحید و رسالت قرین شد.
کودکى محمدتقى در محیطى آکنده از صفا و عشق به دین و پیشوایان دین سپرى شد از همین رو فطرت خداجوى او مجال رشد یافت و احساسات و عواطفش با حب آل محمد صلى الله علیه و آله و سلم شکل گرفت. پدرش ملا على مجلسى فاضلى دانش دوست بود و خود از روایان احادیث اهل بیت (علیه السلام) به شمار مى‌آمد . ذوق و قریحه شعرگویى او شهرت داشت و به «مجلسى» تخلص مى‌کرد و گویا ازهمین‌رو، مجلسى نام گرفته بود.
احادیث و گفتار معصومین (علیهم السلام) براى محمدتقى مجلسى ارزشى والا و بى‌حساب داشت. چرا که او تهذیب نفس و رشد و ارتقاى روحى را که برنامه زندگى‌اش بود، با راهنمایى و هدایت معصومین (علیهم السلام) میسر مى‌دانست و معتقد بود که سیر و سلوک صوفى مآبانه‌اى که بدون هدایت و حب اهل بیت صورت گیرد رساننده به حق تعالى و مقرب به ذات احدى نیست. از سوى دیگر او در آداب و اعمالى که در سیر و سلوک روحى باید مراعات شود، سخت پاى‌بند به پیروى از دستورها و احکام دینى بود. او اعتقاد داشت که: «با فقه است که سعادت ابدى و کمالات همیشگى حاصل مى‌گردد.»
بیشتر تصمیم داشت که به شرح و تفسیر روایات معصومین (علیهم السلام) بپردازد. لیکن چون کارى عظیم بود. در خود این جرات را نمى‌یافت تا این‌که زمانى به بیمارى سختى دچار شد به طورى که تا چند قدمى مرگ رفت. در بستر همان بیمارى رویاهایى چند دید که از یافتن زندگى دوباره و شروع مرحله‌اى جدید در زندگى‌اش حکایت مى‌کرد. از آنجا که مجلسى از سال‌هاى نخست عمرش را با تهذیب نفس، صفاى قلب و خلوص نیت سپرى کرده بود، رویاهاى صادق بسیارى برایش رخ مى داد و با این الهام غیبى، که در بیانات ائمه (علیهم السلام) جزئى از نبوت شمرده شده است، در طول زندگی خود راه مى‌گشود.
مجلسى در رویا به دست ائمه (علیهم السلام) شفا یافت و در رویایى دیگر از غذا و میوه‌هاى بهشتى که رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلم برایش فرستاده بود، خورد. خود مى گوید: «پس از آن‌که از خواب بیدار شدم آن را به علم تعبیر کردم. گویى به قلبم الهام شده بود که به شرح و تفسیر حدیث بپردازم پس از این امر مشغول شدم.»
از آن زمان تالیف پیرامون حدیث و کتب روایى در زندگى ملا محمدتقى مجلسى آغاز شد و تا پایان عمر همچون شاخصى پر ارج در فعالیت‌هاى علمى‌اش ادامه یافت.