اقتصاد در یک درس

هازلیت در آغاز کتاب «اقتصاد در یک درس» می نویسد: این کتاب تحلیلی است بر پندارهای اقتصادی باطلی که این روز­ها چنان فراگیر شده ­اند که تقریبا آیینی جدید را پدید آورده ­اند. عاملی که از آیینی شدن کامل آن­ها ممانعت کرده، تناقض­ هایی است که درون این پندارها و توهمات وجود دارد و کسانی را که به مبانی یکسانی باور دارند، به صد­ها «مکتب» مختلف تقسیم کرده است. این روز‌ها هیچ دولت مهمی در دنیا وجود ندارد که سیاست­های اقتصادی‌اش، اگر تقریبا به طور کامل با پذیرش برخی از این اوهام و خیالات تعیین نشده باشد، دست­کم از آن‌ها اثر نپذیرفته باشد. شاید کوتاه­ترین و مطمئن­ ترین راه برای دستیابی به درکی مناسب از اقتصاد، تحلیل این گونه خطا­ها و به ویژه وا‌کاوی در اشتباه بنیادینی باشد که این خطاها در آن ریشه دارند. این است فرضی که در پس این کتاب و عنوان نسبتا ستیزه­جویانه و بلند­پروازانه آن قرار دارد.
توضیحات کتاب:
«اقتصاد در یک درس» نوشته هنری هازلیت(1993-1894)، نویسنده و روزنامه‌نگار اقتصادی آمریکایی است. وی این کتاب را در سال 1946 نوشت و با زبانی ساده به تشریح مسائل اساسی و کلاسیک اقتصادی پرداخت. دغدغه اصلی نویسنده در این کتاب، برطرف کردن برداشت‌های نادرست در حوزه‌های اقتصادی و نتایج زیانبار آنها است.
در بریده‌ای از کتاب می‌خوانیم
«هر چند هر گروهی منافع اقتصادی مشخصی دارد که با منافع گروه‌های دیگر یکسان است، اما تمام آن‌ها منافع دیگری هم دارند که در تعارض با علایق سایر گروه‌ها قرار می‌گیرد. اگر چه برخی سیاست‌های عمومی در بلندمدت به نفع همه هستند، اما سایر سیاست‌ها به یک گروه و تنها به بهای زیان تمام گروه‌های دیگر نفع می‌رسانند. گروهی که از این دست سیاست‌ها سود می‌برد و چنین نفع مستقیمی در آن‌ها دارد، منطقا به دفاع از آن‌ها برمی‌خیزد.
این گروه بهترین اذهان خریدنی را به استخدام خود درمی‌آورد تا همه وقت‌شان را به دفاع از این سیاست‌ها اختصاص دهند. و دست آخر یا عامه مردم را قانع می‌کند که دلایلش منطقی است یا این بحث را چنان به آشفتگی می‌کشاند که تفکر روشن و واضح درباره آن تقریبا غیرممکن می‌شود.
عامل مهم دیگری هم وجود دارد که هر روزه وهم و خیال‌های تازه‌ای را مثل قارچ در زمین باورهای اقتصادی می‌رویاند. این عامل، گرایش دائمی انسان‌ها به توجه صرف به اثرات بی‌درنگ یک سیاست مشخص یا تمرکز تنها بر اثرات آن بر یک گروه خاص و غفلت از پرس‌و‌جو درباره این نکته است که این سیاست در بلندمدت چه اثراتی را نه تنها بر آن گروه خاص، بلکه بر تمام گروه‌ها به جا خواهد گذاشت. اقتصاددان بد تنها چیزی را می‌بیند که فورا چشم را می‌زند، اما اقتصاددان خوب به فراتر از آن هم می‌نگرد. اقتصاددان بد فقط پیامدهای مستقیم یک روند پیشنهادشده را می‌بیند، در حالی که اقتصاددان خوب به پیامدهای غیرمستقیم و طولانی‌تر آن هم چشم می‌دوزد.»
معرفی کتاب:
«اقتصاد در یک درس» بی‌تردید یکی از مهم‌ترین کتاب‌های اقتصادی قرن بیستم است. این کتاب، مهم‌ترین و مستدل‌ترین مباحث تاریخ معاصر جهان را در نقد اقتصاد دولتی در بر دارد و تحقق همه پیش‌بینی‌های آن درباب بحران‌های حتمی اقتصاد دولتی، تحسین شارحان و منتقدان تاریخ تفکر اقتصادی را برانگیخته است. هنری هازلیت در کتاب اقتصاد در یک درس، که در واقع حاوی درس‌های پرشمار است، با زبانی ساده که برای متخصصان و افراد عادی قابل فهم است نشان می‌دهد که تخصیص منابع اقتصادی توسط دولت‌ها و قطع ید بازیگران خصوصی موجب کشیده شدن پرده جهل بر روابط اقتصادی می‌شود و منابع کمیاب را تلف می‌کند. همین جنبه کار هازلیت است که نام او را درکنار اقتصاددانان بزرگی مانند کارل منگر و لودویگ فون میزس قرار داده است.