ادب الهی (کتاب چهارم: حیا، موهبتی الهی)

معرفی کتاب
آیت الله تهرانی در سال های پایانی عمر شریفش، مباحثی را پیرامون تربیت نفس و دیگران مطرح کرده اند، این بیانات در قالب مجموعه «ادب الهی» که شامل 5 جلد کتاب است، چاپ شده است.
چهارمین کتاب از این مجموعه، «حیاء» است که حضرت استاد (ره) در آن حیا را در ابعاد اخلاقی و معرفتی مورد بررسی قرار داده‎اند.
اطلاعات بیشتر
گناهان و اعمال ناشایست آدمی, او را از حقیقت وجودی خود دور می کند. خدای متعال موهبتی گران سنگ را در اختیار انسان قرار داده است تا به واسطه آن انسان از عمل قبیح پرهیز کندبدون شک شناخت و آشنایی هرچه بیشتر با این موهبت الهی که حیا نام دارد, انسان را در گردنه های سخت معاصی حفظ خواهد کرد.حضرت آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی که خود گام های عملی در این طریق برداشته و مسیر را به خوبی می شناختند, در دو دوره زمانی به تبیین مساله حیا پرداختند.ایشان در ابتدای سخن جایگاه وقاحت را به عنوان صفت ضد حیا تبیین فرمودند.فضای حاکم بر جامعه, بر چهار محیط تربیتی نقش قوی داردتنها در صورتی که روح حاکم بر جامعه حیا باشداین نقش سازنده است. از طرفی حیا به عنوان زیربنای تربیت, نقش حیاتی را در این امر ایفا می کند. حضرت استاد رحمه الله علیه طی بیست و پنج جلسه در سال های مختلف, حیا را در ابعاد اخلاقی و معرفتی مورد بررسی قرارداده اند.
برخی از عناوین این کتاب عبارتند از:
جایگاه حیا در اسلام
حیا غریزه ای انسانی
انواع حیای ممدوح و مذموم
محوریت حیا در اثبات حدود الهی
ضرورت رعایت حیا در محیط رفاقتی
انواع سه گانه حیا
نقش حیا در تربیت فرزند
در بخشی از این کتاب می خوانیم:
تمام احکام حساب شده آمده است.این تعبیری ک در ابتدای بحث کردم که حیا پرده داری است توضیح دادم که حیا پوششی برای روح است; پرده داری است.بی حیایی پرده دری است.حیای از خلق, اولین قسم از حیا است که باید از اینجا شروع بشود و جلو برود که مربوط به « روابط اجتماعی » در سطح جامعه است.بحث ما اینجا است که این حیا از بین برود این جمله ای که اول بحث می گویم که یکی از بزرگترین مشکلات جامعه ما ترویج بی حیایی است; یعنی پرده دری.اینکه در اسلام «امر به معروف و نهی از منکر» از اهم واجبات است برای این است که اسلام می خواهد در جامعه پرده دری رواج پیدا نکند. اسلام دنبال این است; چون اگر پرده حیا در سطح جامعه از بین برود یعنی انسان خجالت نکشد و هر کاری را بکند, سنگ روی سنگ بند نمی شود.
وقتی که بنا شد من از تو خجالت نکشم, آیا از خدا خجالت می کشم؟ احکام شرعیه! من از شما سوال می کنم; بینی و بین الله از خودم خجالت می کشم؟ با خودم خودمانی هستم چه رسد به تو. با تو ممکن است رودربایستی داشته باشم. این همه به «امر به معروف و نهی از منکر» تاکید شده است برای همین استاگر این پرده در سطح جامعه دریده بشود, جامعه به سوی حیوانیت می رود; انسانیت دیگر تمام شد. نه الهیت حتی انسانیت هم از بین می رود. لذا این مطلب را تذکر بدهم. دشمنان اسلاماز این جهت خوب فمیدندکه راه ضربه زدنبه جامعه اسلام ترویج بی حیایی است. اگر این طور بشود, آنها به اهداف خود رسیده اند.مسئله نهی از منکر پرده داری است.
( ادب الهی /جلد چهارم / صفحه 370 و 371 )