آثار لعان در فقه و حقوق

کتاب آثار لعان در فقه و حقوق نوشتۀ فائزه باباخانی و سعید خردمندی، با اهداف بررسی تاثیر اجرای لعان در توارث بین زوجین، ارث فرزند مورد لعان از پدر، ارث پدر از فرزند لعان شده، رابطه نسبی میان فرزند و زوج در اثر لعان، تاثیر اجرای لعان در رابطه ارثی بین فرزند و مادر، تاثیر رجوع از لعان در آثار لعان و تاثیر انکار بعد از اقرار در نسب تدوین یافته است.
در خصوص بررسی آثار لعان درفقه و حقوق می‌توان گفت مقوله لعان که در واقع مباهله بین زن و شوهر است و به جدایی بین آن دو منجر می‌شود امروز از قوانین متروک به نظر می‌رسد.
سوال اصلی نگارنده در کتاب آثار لعان در فقه و حقوق، این بوده است که آثار اجرای لعان در فقه و حقوق چیست؟ به نظر می‌رسد که اجرای لعان نسب قانونی را از بین می‌برد مانع اعمال حد قذف و سبب نشر حرمت ابدی می‌شود. لعان در توارث زوج و زوجه تاثیر می‌گذارد. فرزند بعد از اجرای لعان از پدر ارث نمی‌برد. و پس از اجرای لعان پدر از فرزند ارث نمی‌برد و رابطه نسبی بین فرزند و پدر در اثر لعان از بین می‌رود. لعان سبب قطع رابطه نسبی مادر و فرزند نمی‌شود و آثار لعان همیشگی است سبب رابطه توارث زوجه از زوج و برعکس می‌شود و سبب حرمت ابدی میان زوج و زوجه می‌شود. رجوع از لعان فقط حق توارث فرزند را برقرار می‌کند و انکار بعد از اقرار مسموع نیست مگر اینکه انکار به واسطه علل موجه از اشتباه صورت گرفته باشد.
مقوله لعان که در واقع مباهله بین زن و شوهر است و به جدایی بین آن دو منجر می‌شود امروز از قوانین متروک به نظر می‌رسد. عده‌ای از حقوقدانان نظر داده‌اند موارد تحقق لعان نادرست است و در نتیجه بر آن شدند که آن را در زمره قوانین متروک بدانند ولی همین حقوقدانان در رساله‌های خود بخش مفصلی را به این قوانین اختصاص داده‌اند. بعد از انقلاب اسلامی بسیاری از قوانین با قوانین فقهی هم خوانی نداشت یا در تعارض بودن یا صریحا در تعارض بود مثل پاره‌ای از قوانین مجازات عمومی بخشی از قوانین حمایت خانواده رویه قالب مراجع قضایی عدم توجه به مقررات صرفا فقهی بود که کمتر دیده می‌شد.
که دادرسین در مورد سکوت قانون به مراجع فقهی مراجعه کنند. برخلاف اینکه بسیاری از شارحان قانون مدنی راه را فقه می‌دانستند در نتیجه تاسیساتی همچون لعان ارتداد، نفی ولد و... در قانون مدنی متروک تلقی می‌شد و اصولا چنین دعاوی از طرف دادگاه‌ها مورد استماع قرار نمی‌گرفت.