گفتارهایی در روابط ایران و عربستان

روابط ایران و عربستان در چهار دهه گذشته بر بخش زیادی از تحولات منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا سایه انداخته است. جایگاه دینی و سیاسی عربستان سعودی در منطقه باعث شده است که جمهوری اسلامی ایران همواره توجه ویژه‌ای به این کشور مبذول دارد. در واقع اهمیت ویژه عربستان از این واقعیت نشات می‌گیرد که ریاض نه فقط به عنوان یک کشور واحد بلکه به عنوان یکی از مهم‌ترین بازیگران در راس محورها و ائتلاف‌های منطقه‌ای، قادر به پیشبرد سیاست‌های خاص در غرب آسیا و فراتر از آن است. بنابراین همانطور که حسن تعامل و همکاری میان تهران و ریاض منافع قابل توجهی را برای هر دو کشور به ارمغان می‌آورد، تداوم تنش و روابط خصومت‌آمیز نیز می‌تواند پیامدهای منفی متعددی را برای این کشورها و منطقه به دنبال داشته باشد. با توجه به اینکه اکنون تنش میان تهران و ریاض به صورت کم‌سابقه‌ای افزایش یافته است، اثر حاضر تلاش نموده تا ضمن بررسی پیشینه روابط ایران و عربستان، با نگاهی تحلیلی ریشه‌های تنش میان دو کشور و گام‌های ضروری برای تحقق اعتمادسازی بین طرفین را مورد ارزیابی قرار دهد. تهیه‌کنندگان این اثر در راستای رسالت موسسه آینده پژوهی جهان اسلام مبنی بر پیوند دانشگاه و دستگاه‌های اجرایی تلاش کردند تا علاوه بر تحلیل نظری روابط ایران و عربستان، با انجام مصاحبه‌های تخصصی با نخبگان فکری و اجرایی سابق و فعلی داخلی و خارجی به لایه‌های آشکار و پنهان چالش‌های تنش‌زدایی میان دو کشور بپردازند. در این راستا با 16 نفر از اندیشمندان داخلی و خارجی از جمله پل پیلار، ریچارد مورفی، جیمز دورسی، شیرین هانتر، طلال عتریسی، تامر بداوی، فاتیحا دازی هنی، اگنس لوالوا، مهران کامروا، حمید دهقانی، محمدرضا شیبانی، حسن دانایی فر، هادی محمدی، سید سلمان صفوی، حسن درویش وند و احمد دستمالچیان گفتگو شده است.