انسان شناسی و مهدویت : بازخوانی و تبیین مهدویت شیعی از رهیافت انسان شناسی فطری

در آموزه‌های دینی، به ویژه در بحث امامت و مهدویت شیعی، «انسان» مهم‌ترین موضوع بحث و مطالعه است و در بسیاری از گزاره‌ها وجود و حضورش مسلم انگاشته شده است؛ همانگونه که در باقی علوم دینی و انسانی، «انسان» موضوعی بدیهی است. ولی به نظر می‌رسد که منشا بسیاری از کج‌فهمی‌ها و اختلاف‌ نظرها، همین فرض بدیهی بودن موضوع انسانی، علی رغم تمامی ابهام‌ها و اختلاف‌های پیرامون آن است. از سوی دیگر، انسان، آفریننده سبک‌ها و شیوه‌های گوناگون زندگی است و هدف اصلی دین نیز اصلاح و تعالی بخشی مدل و نظام‌ زندگی انسان‌هاست. بدین جهت می‌توان گفت که اصولا بدون وجود و حضور انسان، صحبت از دین، دین‌باوری، دین‌داری، زندگی و سبک زندگی بی‌معنا خواهد بود. تا انسان تعریف نشود و حدود و ابعاد و اندازه‌های زندگی او مشخص نگردد و معلوم نشود که «مراد از انسان چیست» و «انسان کیست»، نمی‌توان وارد مباحث دین‌شناسی یا علوم انسانی شد.