تطبیق مکاتب کلاسی سیسم و رمانتیسم اروپا با شعر فارسی

کتاب تطبیق مکاتب کلاسی سیسم و رمانتیسم اروپا با شعر فارسی اثر ایرج کوشکی، به تحقیق در باب بررسی مکتب‌های کلاسی سیسم و رمانتیسم و سبک‌های ادبی مشرق (ایران) به خصوص سبک خراسانی و عراقی و مقایسه‌ی بین آن‌ها پرداخته است.
معمولا ادبیات را آینه فرهنگ و تمدن یک ملت معرفی می‌کنند، زیرا تمام وجوه مدنیت ملت‌ها در آثار مکتوب آن‌ها جلوه‌گر است. در واقع ادبیات ملی یک قوم در کنار سنت‌های هنری و فنی بازمانده از روزگاران پیشین، مجموعه تمدن آن قوم را تشکیل می‌دهد. شاعران و نویسندگان بزرگ با تکیه بر آن چه در روزگار آن‌ها به عنوان ادبیات جریان دارد دست به ابتکارات تازه می‌زنند؛ اعم از ابتکار در زبان، ابتکار در معانی و شیوه بیان و طرح آن‌ها. به مجموعه این ابتکارات مکتب یا سبک ادبی گفته شده است.
بحث از مکتب و سبک‌های ادبی و شعری یکی از مباحث دشوار تلقی می‌گردد که تا رسیدن به تکامل نسبی راهی دراز در پیش دارد و «عمری نوح سان باید» که بتوان دیدگاه‌ها و نظریات و مقایسه‌های لازم و کافی را در مورد مکاتب و سبک‌های شعری فارسی و تطبیق آن‌ها با دیگر مکاتب به انجام رساند. سوابق کاربرد واژه‌ی سبک در زبان فارسی از نظر ملک‌الشعرای بهار این گونه نقل شده که اولین عبارتی که واژه‌ی سبک در آن بکار رفته مجمع‌الفصحا از رضا قلی خان هدایت بوده است و در زبان اروپایی واژه‌ی سبک از دو دیدگاه بررسی شده است، یکی دیدگاه افلاطونی و دیگری دیدگاه ارسطویی، از دیدگاه افلاطونی سبک کیفیتی است که در بعضی آثار ادبی وجود دارد و در بعضی وجود ندارد. از نظر او سبک به معنی هماهنگی کامل میان الفاظ و اندیشه است.

در بخشی از کتاب تطبیق مکاتب کلاسی سیسم و رمانتیسم اروپا با شعر فارسی می‌خوانیم:
عاملی که امروز در ادبیات به آن بسیار اهمیت می‌دهند تاثیر اوضاع اجتماعی در ادب و هنر دوران مختلف است. با این پیش‌فرض مطمئنا وضع اجتماعی دوره کلاسی سیسم در پیدایش اصول و قواعد محکم و تغییرناپذیر آن مکتب تاثیر مستقیم داشته. در این دوره در اجتماع سیستم طبقاتی حاکم است و حکومت سلطنتی و قدرتمندی سلطه را در دست دارد. طبق عقاید حاکم بر اجتماع آن روز شاه با حقی که خدا به او داده حاکم مطلق می‌باشد و همه مردم و اموالشان تحت تسلط او هستند. عشق به وطن، مفهوم عشق به پادشاه و فرمانبرداری از او در هم آمیخته و شعاری که در این دوره وجود دارد، این است: «یک قانون، یک دین، یک پادشاه»