مجموعه مقالات دوازدهمین همایش بین المللی دکترین مهدویت : پیشگویی‌های آخرالزمان از دیدگاه ادیان ابراهیمی (جلد دوم)

نشانه‌های ظهور از مباحث مهم مهدویت بوده و از فراوانی قابل توجه روایات برخوردار است. برخی از این نشانه‌ها محقق شده و برخی هنوز محقق نشده، تعدادی حتمی و مسلم، و تعداد دیگر غیرحتمی هستند. بدیهی است که نشانه‌های حتمی و غیرحتمی تفاوت‌هایی دارند، فلذا به دو قسم یاد شده تقسیم شده‌اند. در این نوشتار سعی داریم نقش بداء را ابتداء از جهت تاثیر یا عدم تاثیر بر اصل تحقق علائم حتمی و سپس بر اوصاف زمانی و مکانی آن بررسی کنیم. روشی که در این نوشتار به کار رفته، روش نقلی تحلیلی است. بنابراین پس از طرح آیات و روایات به تحلیل و جمع‌بندی پرداختیم و از آنجا که اقوال علما در محدوده جریان بداء مختلف است، از طرح و نقد اقوال صرف‌نظر شده و طبق مبنای بزرگانی مثل علامه طباطبائی : (طبا طبایی، 1362 ش، ج11، ص377)، و شهید مطهری: (انسان و سرنوشت، 1372 ش، ص67) و آیت‌الله سبحانی (بحوث فی الملل و النحل، 1408ق، ج‏6، ص320 )عمل شده که بداء را هم در قضاء و هم در قدر جاری می‌دانند و به نظر نویسنده مبنای صحیح و مطابق با آیات و روایات است.