مراتب توحید الهی در حکمت متعالیه و اثرپذیری از قرآن و سنت

توضیحات
«مراتب توحید الهی در حکمت متعالیه و اثرپذیری از قرآن و سنت» نوشته خلیل موسوی است که مرکز ترجمه و نشر المصطفی آن را منتشر کرده‌است.
مهم‌ترین مسئله‌ای که در مبحث خداشناسی، پس از اثبات ذات باری‌تعالی، مطرح می‌شود، مسئله توحید و یگانگی آن ذات مقدس است. بخشی از حکمت متعالیه با عنوان «الهیات بالمعنی الاخص»، از خداوند تبارک و تعالی، ذات واحد او، صفات و افعالش بحث می‌کند. در این میان، مبحث توحید نظری جایگاه خاصی دارد و به صورت گسترده بررسی شده است؛ به گونه‌ای که اقسام و مراتب توحید نظری، یعنی توحید در ذات، صفات و افعال به تفصیل، موضوع سخن واقع شده است.
از سوی دیگر، پیش از فلاسفه و حکما، متون اصلی دین مبین اسلام مملو از آیات و روایاتی‌اند که به مسئله توحید الهی و مراتب آن، اشاره کرده‌اند.
با توجه به این دو امر، یعنی مطرح شدن مراتب توحید نظری در حکمت متعالیه ا ز سویی و هم‌چنین وجود مباحث عمیق در منابع دینی در همین موضوع، نمی‌توان از تاثیر متون دینی بر افکار و اندیشه‌های فلاسفه‌ای چون ملاصدرا و پیروان وی، چشم‌پوشی کرد و پنداشت که خود فلاسفه به تنهایی و بدون کمک گرفتن از قرآن و سنت به این مطالب دقیق درباره مراتب توحید، رسیده‌اند.
با توجه به این امور، کتاب حاضر با عنوان «مراتب توحید الهی در حکمت متعالیه و اثرپذیری از قرآن و سنت (روایات)» در پنج فصل به نگارش درآمده است. فصل اول مباحث کلی را مطرح می‌کند، عنوان فصل دوم «اثرپذیری حکمت متعالیه از قرآن و سنت» است، موضوعات سه فصل باقی‌مانده نیز به ترتیب شامل توحید ذاتی در حکمت متعالیه و اثرپذیری از قرآن و سنت، توحید صفاتی در حکمت متعالیه و اثرپذیری از قرآن و سنت و توحید افعالی در حکمت متعالیه و اثرپذیری از قرآن و سنت می‌باشد.
معرفی کوتاه
پژوهشی در زمینه تاثیرپذیری ملاصدرا در حکمت متعالیه از قرآن کریم و روایات معصومین(ع) در زمینه تبیین مراتب توحید خداوند متعال است. در این اثر ادعا شده است که ملاصدرا برای تشریح مطالب مربوط به بحث الهیات در حکمت متعالیه از آیات قرآن الهام گرفته و در بخش الهیات بالمعنی الاخص خویش در بیان مبانی بحث از واجب الوجود مانند مبحث اصالت وجود نیز از قرآن کریم و روایات اقتباس نموده است. نویسنده در همین زمینه به استناد ملاصدرا به آیه نور و سخنانی از امام علی(ع) و سایر امامان معصوم در مورد اثبات و تشریح اسماء و صفات الهی اشاره نموده و میزان بهره گیری وی از آیات و روایات را در تبیین براهین مختلف مربوط به اثبات وجود خدا و وحدانیت الهی، مورد بحث و بررسی فلسفی و قرآنی قرار داده است. وی به نحوه تبیین ادله توحید ذاتی، توحید صفاتی، توحید افعالی و نیز صفات ایجابیه و سلبیه خداوند متعال توسط ملاصدرا با استناد به آیهالکرسی و سایر آیات و روایات مربوط به ذات و صفات الهی پرداخته است.