مرات الادوار و مرقات الاخبار (جلد اول)

معرفی کتاب:
مرآت الادوار و مرقات الاخبار اثر مصلح‌الدین محمد لاری از دانشمندان و متکلمین بزرگ قرن دهم هجری است. این کتاب تاریخی عمومی است که از آفرینش جهان و خلقت آدم (ع) شروع می‌شود و تا سال 974 ق. عصر زندگی مولف ادامه پیدا می‌کند. این اثر شامل یک مقدمه و ده باب است و بابهای ده‌گانۀ آن عبارتند از: مبدا آفرینش، در بیان انبیا از ابتدا تا زمان نوح، پیشدادیان، کیانیان و انبیا و حکمای ایشان، ساسانیان، در ظهور نور اسلام و احوال خلفای کرام، سلاطین عهد عباسیه، در ظهور چنگیزخان، در بیان احوالات امیر تیمور، در احوال حسن بیک و اولاد او، در بیان دودمان عثمانی. نثر این تاریخ به طور کلی نثری مدرسی و عربی‌مآبانه است که در خطبه‌ها به نثر مصنوع و متکلف گرایش می‌یابد و در صورت اقتضا به نثری مسجع تبدیل می‌شود. این کتاب، تاریخی است عمومی که از آفرینش جهان و خلقت حضرت آدم (ع) شروع می‌شود و به سال 974 هجری قمری عصر زندگی مولف و سلطنت سلطان سلیم می‌رسد. این تاریخ در یک مقدمه و ده باب نوشته شده است. تعصبات مذهبی و درگیریها و شرایط اجتماعی و سیاسی خاص آن دوران سبب شد که بسیاری از دانشمندان ایران راهی کشورهای دیگر شوند. گروهی به هندوستان و گروهی به آسیای صغیر مهاجرت کردند. مصلح‌الدین محمد نیز ابتدا به هندوستان رفت و در دربار همایون‌شاه از اعتبار والایی برخوردار شد. بعد از فوت همایون‌شاه راهی مکه شد و بعد از سفر به عتبات راهی اسلامبول شد. در آنجا نیز پس از مناظرات و مباحثات در علوم عقلی و نقلی با علمای آن شهر، عظمت و اعتبار او به حد اعلی رسید و مورد تحسین و تکریم آنها قرار گرفت. بعد از سه تا چهار سال به یاری سلطان سلیم راهی دیاربکر شد و در شهر آمد اقامت گزید. اسکندرپاشا مقدم مصلح‌الدین محمد را به شهر آمد مغتنم شمرد و تولیت مدرسۀ خسروپاشا را به او داد. ظاهرا تا آخر عمر در همان مدرسه به تدریس و ارشاد مشغول بوده و در سال 979 هجری قمری در همان‌جا به رحمت ایزدی پیوست و در شهر آمد دفن گردید. مصلح‌الدین محمد لاری شعر هم می‌سروده است و در شعرش «کلامی» تخلص می‌کرده است.